De pantheïsmestrijd

Aankondigingen

De pantheïsmestrijd, cursus door Dr. Henk Jan Hoekjen

Zaterdagmiddagen

30/4 – 7/5 – 4/6 – 25/6 – 9/7 - 1/10 - 2022

De invloed van Spinoza’s filosofie op Duitse dichters en denkers

Van april 2022 tot en met juli 2022 geeft dr. Henk Jan Hoekjen een cursus over de zogenoemde ‘pantheïsmestrijd’ die aan het eind van de 18e eeuw woedde in Duitsland.

Een aantal vooraanstaande dichters en denkers, waaronder Lessing, Goethe, Kant, Mendelsohn en Jacobi, ging daarbij in debat over de precieze strekking van Spinoza’s filosofie. Deze strijd is van grote invloed geweest op de canonisering van Spinoza. Het is niet overdreven om te stellen dat Spinoza tegenwoordig alom erkend wordt als een van de grootste filosofen uit de westerse traditie omdat er gedurende – en als gevolg van – de ‘pantheïsme-strijd’ een fundamentele omkering in de waardering voor Spinoza’s denken plaatsvond. Waar Spinoza tot het einde van de achttiende eeuw vooral beschouwd werd als een atheïst wiens werk men zoveel mogelijk ongelezen moest laten, herkenden Duitse romantici en idealisten in Spinoza’s filosofie een belangrijke en niet langer te negeren bron voor een beter begrip van de werkelijkheid.

In de cursus zal Henk-Jan Hoekjen het – vaak spannende – verloop van de discussie uit de doeken doen. Centraal staat daarbij de vraag hoe de verschillende deelnemers aan de

pantheïsmestrijd de filosofie van Spinoza interpreteerden, en in hoeverre deze interpretatie vanuit het hedendaagse begrip van Spinoza’s filosofie nog overeind gehouden kan worden.

De cursus is zowel ter plekke in het Fletcher Hotel in Soest te volgen als online via Zoom.